Category Archives: وه‌رگێڕان

وه‌رگێران

مانيفست آنارکو فمينيسم

مانيفست آنارکو فمينيسم (فدراسیون فمینیستهای آنارشیست، ترجمۀه‌: امين قضايی)


(
توضیح: خاستگاه مانفيست آنارکو فمينيسم در نروژ است . مانيفست آنارکو فمينيسم خلاصه ای از برنامه‌ۀ سياسی فمينيسم است که در سومين کنگره فدراسيون نروژ 1 تا 7 جون 1982 مورد توافق اجماع قرار گرفت.)

اکثر زنان سراسر جهان هيچ گونه حق تصميم گيری در باره مسائل مهم زندگی خود ندارند . زنان از دو قسم ستم رنج می برند :

1- ستم اجتماعی عمومی که بر کل مردم روا داشته می شود و 2- ستم جنس گرايی ثانوی ستم و تبعيض به خاطر جنس شان .پنج شکل عمده از ستم وجود دارد :

1 – ستم ايدئولوژيکی – تلقين عقايد توسط سنن فرهنگی ، مذهب ، تبليغات و پروپاگاندا . دخالت در عقايد و بازی با احساسات و حساسيت های زنان . رفتارهای شايع مستبد و پدرسالارانه و طرز فکر سرمايه دارانه در تمامی مناطق جهان.

2 – ستم دولتی ، اشکال سلسله مراتب سازمانی که فرامين و احکام از بالا به پايين در روابط بين افراد و نيز در آنچه به اصطلاح حوزه خصوصی ناميده می شود.

3 – استثمار و سرکوب اقتصادی ، به عنوان يک مصرف کننده و يک کارگر در خانه و مشاغل کم حقوق زنان .

4 – خشونت مورد حمايت جامعه و حوزه خصوصی – خشونت غير مستقيم از طريق اجباری که در اثر نبود جايگزين ها يا آلترناتيوها موجب می شود و يا خشونت مستقيم فيزيکی .

5 – فقدان سازماندهی و ستم حاصل از نابسامانی که موجب از بين رفتن مسئوليت وايجاد ضعف و انفعال می شود.اين عوامل همراه با يکديگر عمل می کنند و در چرخه ای بدسگال يکديگر را تقو يت می نمايند . هيچ اکسيری برای شکستن اين حلقه وجود ندارد اما شکست ناپذير نيست . Continue reading مانيفست آنارکو فمينيسم

أممية الاتحادات الأناركية : النضال من أجل حركة أناركية عالمية في الفكر و الممارسة

ترجمها للعربية : محمد عبد القادر الفار

تعريف بأممية الاتحادات الأناركية : النضال من أجل حركة أناركية عالمية في الفكر والممارسة

تناضل أممية الاتحادات الأناركية IAF/IFA في سبيل :

1 – إزالة جميع أشكال السلطة، اقتصادية كانت أو سياسية أو اجتماعية أو دينية أو ثقافية أو جنسية.

2- إقامة مجتمع حر من دون طبقات، أو دول، أو حدود، يتأسس على الفدرالية الأناركية والمنفعة المتبادلة mutual aid.

(من بيان مبادئ أممية الاتحادات الأناركية – المؤسس سنة 1968 في كرارا، إيطاليا).

إن إعلان المبادئ أعلاه يحدد بوضوح ما تأمل أممية الاتحادات الأناركية في تحقيقه، وهو برنامج طموح، لكنه الوحيد القادر على تحقيق أهداف الحرية، والسلام، والعدالة التي ناضل البشر من أجلها –بأساليب مختلفةمنذ بداية وجود الجنس البشري. فقد وجد دائماً وعلى مر التاريخ وفي كل مكان أناس كانت لهم أهداف وممارسات أناركية مع أنهم لم يطلقوا على أنفسهم وصف أناركيين.

ومع ذلك، فالأناركية المنظمة والصريحة نظرياً لم تظهر حتى القرن التاسع عشر بتأسس أول اتحاد أممي للأناركيين في سانت إيمير سنة 1872. وقد تأسس من قبل العمال (وكثير منهم من صانعي الساعات في سان إيمير نفسها) ومعهم ناشطون أناركيون أمميون كانوا قد سئموا من الطبيعة السلطوية للأممية الماركسية. إنه لأمر ذو دلالات مهمة أن الأناركيين ومع أنهم شكلوا مجموعات صغيرة نسبياً في كل بلد إلا أنهم على الفور سعوا إلى التنظيم على المستوى الأممي. إن أممية الاتحادات الأناركية تعتبر نفسها الوريث الشرعي لهذا العرف.

إن الحاجة إلى التضامن الأممي والتعاون بين الأناركيين هي ضرورية اليوم أكثر من أي وقت مضى. فكل جانب من جوانب حياتنا تتم إحاطته بنسيج نظام عالمي يقوم على السيطرة والهيمنة الاقتصادية والسياسية و الثقافية، ما قد يؤدي إلى الشعور بالعجز عندما لا نتمكن من تفريغ غضبنا على أولئك الذين يأخذون قرارات تؤثر على حياتنا. فشعوب أفغانستان والعراف قد ألقي بها إلى هاوية الاضطراب والكارثة نتيجة لتدخل كل من العسكرية الأمريكيةـ والإسلام المستورد من السعودية. والمحاصيل المعدلة جينيا يتم فرضها على المزارعين رغماً عنهم من البرازيل إلى بولندا. وبعض جزر المحيط الهادي أصبحت على حافة الزوال نتيجة للجشع والطمع بالطاقة في أماكن أخرى. و افريقيا –برغم تحررها من كبت الاستعمار الأجنبي – لا تزال عرضة للنهب المستمر من شركات كبرى ومؤسسات ضخمة وأمراء حرب وجنرالات محليين يسعون إلى إثراء أنفسهم على حساب السكان المحليين وبيئتهم. وظائف الناس وأمانهم وضماناتهم تعتمد على أسواق مالية عالمية متقلبة. وحتى الشعوب القبلية البعيدة والمنعزلة تفقد أسلوب حياتها نتيجة للطلب العالمي على مصادر بلدانهم.
لكننا لسنا عاجزين، علينا أن نجعل الأناركية الأممية سلاحنا في وجه كل ذلك.

إن أممية الاتحادات الأناركية هي جزء واحد فقط مما أصبح حركة أناركية عالمية. وأعضاؤها من الاتحادات ينشطون في مجال واسع من المهام، من المساعدة في تنظيم احتجاجات على قمة الثمانية إلى نشاطات تضامنية مع النضالات الجارية في أنحاء العالم.

ومع ذلك، فإن للأممية هوية مميزة، تجمع الأناركيين الاجتماعيين الذين يشددون على أهمية :
1-
التنظيم على شكل اتحادات حرة.

2- الاندراج ضمن حركة الطبقة العاملة الأوسع.

ومع أن هناك فروقاً عديدة بين الاتحادات الأعضاء في الأممية، فهي مجتمعة على مبادئ العلاقة الترابطية بينها .

الاتحادات الأعضاء تشمل : الأرجنتين، وروسيا البيضاء، وبلغاريا، وجمهورية التشيك وسلوفاكيا، وفرنسا، وألمانيا، وسويسرا، وبريطانيا وإيرلندا، وأيبيريا (إسبانيا والبرتغال)، وإيطاليا، و روسيا. كما أننا على اتصال وثيق بمنظمات بلغارية وفنزويلية.

إن أممية الاتحادات الأناركية تقدم وسيلة للتواصل بين الرفاق من جميع أنحاء العالم. فالعدو الذي نواجهه هو نفسه في كل مكان، والتعرف على نضالات الآخرين قد يعطينا أفكاراً لنضالاتنا نحن.

وفي أوروبا، يمكن للتجربة الواسعة للرفاق من إيطاليا وإسبانيا وفرنسا أن تساعد أولئك الذين يملكون تاريخاً أقصر بكثير منهم في النضال الأناركي مثل الرفاق في أوروبا الشرقية. وفي نفس الوقت، فإن الرفاق في شرق أوروبا الذين لم يثقلهم العرف والتقليد قادرون على إعطاء أبعاد و أفكار جديدة للنضال.

التواصل الجيد يمكن أن يكون ثورياً أيضاً إذا استطاع أن يكون ملهماً. فمجرد العلم بأن الناس في أماكن أخرى يصمدوون ويقاتلون هو مهم لؤلئك الذين قد يكونون يواجهون تراجعاً في النضال. هذه المعرفة يمكن أن تساعد الناس على الاستمرار أو قد تحفزهم على أن يباشروا هجوماً مضاداً كبيراً في نضالاتهم. وأهم ما في الأمر هو سماع النجاحات. فنشر هذه القصص الناجحة عن المقاومة له دور كبير في الدعاية الأناركية العالمية.

إن نضالات الطبقة العاملة في الأرجنتين قد جرى الترحيب بها بحماسة كبيرة من الناس في أوروبا. فالسماع بعمال يتجاهلون الرؤساء، والبنوك، والسياسيين ، ويقومون بالأمور بأنفسهم، قد رسخ الإيمان الذي لطالما امتلكه الأناركيون بقدرة العمال على تنظيم أنفسهم ذاتياً.

من المهم أيضاً وجود منتدى عالمي يمكن فيه إجراء نقاشات وحوارات نظرية. فالمعرفة بما يجري في بلدان مختلفة يمكن أن تساعدنا على تطوير تحليلنا للموقف الذي يواجهنا. فنحن نحتاج إلى امتلاك فهم عميق للحقائق السياسية، والاقتصادية، والاجتماعية حتى نتمكن من التنظم بفاعلية أكبر ونتمكن من استباق استراتيجيات عدونا.

إن تجار ب الفنزويليين مع تشافيز، والبرازيليين مع لولا، والبريطانيين مع بلير، كلها تساعد على تعزيز الرفض الأناركي للنهج الإصلاحي، الذي يبدو أنه يظن أن بوسع الدولة أن تحدث التغيير الاجتماعي.

والتجربة الإيطالية في الاضطهاد قدمت درساً مفيداً جعلنا نعي إمكانية أي حكومة ديمقراطية مزعومة أن تصبح سلطوية ودكتاتورية علناً.

إن الأممية تبقى في غاية الأهمية كسلاح ضد تنامي الصراعات العرقية والوطنية والقومية كما كانت خلال الحربين العالميتين. فالرفاق في يوغوسلافيا السابقة، ورغم تنظمهم كاتحادات منفصلة في بلدانهم، قد بدأوا بالاتحاد معاً على قاعدة أوسع، مظهرين أن الأناركيين يترفعون عن التقسيمات المأساوية للطبقة العاملة والتي أدت إلى الكثير من الألم والمعاناة.

فبتوفير إطار يتيح للأناركيين من بلدان وإثنيات مختلفة أن يتحدوا معاً ، تسهل أممية الاتحادات الأناركية عملية بناء حركة عمالية غير منقسمة.

أقامت أممية الاتحادات الأناركية IAF/IFA مؤتمرها الثامن في سنويتها الأربعين في هذه السنة 2008 في كرارا في إيطاليا. والذي ركز على تحليل الموقف العالمي ودور الأناركيين في هذا السياق الدولي حيث قامت الأممية بدعوة منظمات أخرى بالإضافة إلى الاتحادات الأعضاء، للمساعدة في توضيح الأفكار والتحليل، لتطوير استراتيجيات فعالة، والاستفادة من النضالات الجارية، وكسب الأمل والإلهام من معرفة أن الأناركية هي بالفعل حركة عالمية.

للتضامنية العالمية

سكرتاريا أممية الاتحادات الأناركية

IAF/IFA

كروبوتكين : عامل الآخرين كما تحب أن يعاملوك

بيتر كروبوتكين : الأخلاق الأناركية / الفصل الرابع

(الترجمة إلى العربية بتصرف : محمد عبد القادر الفار)

إن رجال الدين اليهود والبوذيين والمسيحيين والمسلمين قد لجؤوا إلى الإلهام الإلهي للتمييز بين الخير والشر. وقد رأوا أن الإنسان، سواء كان بدائياً أو متحضراً، جاهلاً أو متعلماً، فاسداً أو طيباً ومخلصاً، يعرف دائماً ما إذا كان يفعل الخير أو الشر، وخصوصاً إذا كان يفعل الشر. ولما لم يجدوا أي تفسيرات لذلك الادعاء العام، فقد ردوه إلى الوحي الإلهي. الفلاسفة الميتافيزيقيون، من جانبهم، قد أخبرونا عن الضمير، عن ذلك ” الملزم” الخفي، و هم في النهاية لم يغيروا شيئاً سوى الكلمات.

لكن أياً من أولئك لم يستطع تقدير الحقيقة البسيطة الساطعة وهي أن الحيوانات التي تعيش في مجتمعات قادرة أيضاً على التمييز بين الخير والشر، تماماً كما يفعل الإنسان. وعلاوة على ذلك، فإن مفاهيمها عن الخير والشر لها نفس طبيعة مفاهيم الإنسان عنها.

بل إن الكائنات الأكثر تطوراً في الرتب المختلفة ، — الأسماك، الحشرات، الطيور، الثدييات،– تتطابق مع بعضها في ذلك. Continue reading كروبوتكين : عامل الآخرين كما تحب أن يعاملوك

له‌ کام قۆناخی په‌سه‌ندکردنی راستیداین؟؟!!

و. له‌ فارسییه‌وه‌: هه‌ژێن

ڕژیمی گۆشتخۆری

(ڕژیمی خۆراکی ناسروشتی و وێرانگه‌ریی مرۆڤ هه‌موو ئه‌و خۆراکانه‌ ده‌گرێته‌وه‌، که‌ به‌رهه‌می به‌هره‌کێشی مرۆڤن له‌ ئاژه‌ڵ)

ڕژیمی گۆشتخۆری یه‌کسانه‌ به‌:

1- برسییه‌تی جیهانی:

ساڵانه‌ 30 ملیۆن مرۆڤ له‌ برسییه‌تیدا دەمرن = 70% له‌ گه‌نم و 60% سۆیای به‌رهه‌م هاتوو له‌ ساڵێکدا، کە ته‌نیا له‌ ده‌وڵه‌ته‌ یه‌کگرتووه‌کانی ئه‌مه‌ریکا ده‌رخواردی مه‌ڕوماڵات و په‌له‌وه‌رانی گۆشتی ده‌درێت

2- به‌رزبوونه‌وه‌ی پله‌ی گه‌رما له‌ جیهاندا یەکسانە بە له‌ناوچوونی پارچه‌ سه‌هۆله‌کانی جه‌مسه‌ری باکوور، ئەمەش یەکسانە بە ئاڵوگۆری وێرانگه‌رانەی ئاو و هه‌وا:

65% گازی نیترۆ (Nytro gas ) بەهۆی چالاکییه‌کانی مرۆڤه‌وه‌ به‌رهه‌م دێت، 9% سەرجەمی گازی دووەم ئۆکسیدی کاربۆن و 37% سەرجەمی گازی میتان (Methan) به‌رهه‌می چالاکییه‌کانی مرۆڤن، کە له‌ ئاژەڵگەکاندا ده‌درێته‌ ده‌ره‌وه‌….

3- له‌ناوچوونی سه‌رچاوه‌کانی ئاو – خاکی به‌پیت و ئاڵوده‌بوونی خێرای ژینگه‌

ئه‌وڕۆکه‌ 20%ی بوونه‌وه‌رانی زیندوو له‌سه‌ر گۆی زه‌مین، ئاژه‌ڵی به‌رهه‌مهاتوو به‌ شێوازی پیشه‌سازی پێكیده‌هێنیت!

4- ڕوتاندنه‌وه‌ی جه‌نگه‌ڵه‌کان – له‌ناوبردنی ئیکۆسیسته‌مه‌کان و جۆرواجۆری بیۆلۆجی – له‌ناوبردنی تەپۆڵکە مەرجانییەکان:

%70ی دارستانه‌کانی ئامازۆن (سییەکانی گۆی زه‌مین)، ته‌نیا بۆ دابینکردنی ئاڵفی ئاژه‌ڵ یا ده‌ستراگه‌یشتن به‌ کێڵگه‌کانی ئالف به‌ جۆرێکی هه‌رگیز نه‌گه‌ڕاوه‌ له‌ناوبراون

5- بڵاوبوونه‌وەی نه‌خۆشییه‌ کوشنده‌ هاوبه‌شه‌کانی ئاژه‌ڵ – مرۆڤ و کاراییان له‌سه‌ر ژینگه‌ و ژیانی کێوی؛ لەوانە پەتای باڵندە و پەتای بەراز و تد

ته‌نیا له‌ ساڵی 2003دا له‌ ئاسیا، ئامارێکی فەرمی نیشانی ده‌دات، که‌ زیاتر له‌ 120 ملیۆن باڵداری ماڵی و کێوی یا له‌ژێر کارایی نه‌خۆشی ئه‌نفلوانزای باڵدارانه‌وه‌ مردوون* یا به‌هۆی به‌رگرتن به‌ بڵاوبوونه‌وه‌ی ئه‌م نه‌خۆشییه‌وه‌، به‌ زیندوویی له‌ ئاگردا سووتێنراون!

6- نه‌خۆشییه‌کانی مرۆڤ، که‌ له‌ ڕژیمی ناسروشتیی گوشتواردنه‌وه‌ سه‌رچاوه‌ ده‌گرن:

Continue reading له‌ کام قۆناخی په‌سه‌ندکردنی راستیداین؟؟!!

regekaní enarko- sendíkalízm

regekaní enarko- sendíkalízm

núsíní: rudolf roker

ú. le farsíyewe: hejhén

zorék le enarkístekan, betaybet le wllataní latín, beshékí zorí calakíyan le bzaví krékarída encam dawe, lewéwe le sallaní dwayída bzaví enarko- sendíkalístí le dayk bú. bnema tíoríyekaní enarko- sendíkalízm le férkaríyekaní soshyalízmí azadíxwazane ya enarkízmewe sercawe degrin, le katékda shéwey rékixraweyyekey le bzaví sendíkalízmí shorrishgéraney sallaní 1895 -1910 wergírawe, betaybet ewey ke le ferense, ítalya ú íspanya, zor geshey kirdbú. be shéweyekí gishtí, endéshe ú shéwazekaní taze nebún. zorbeyan péshtir be qullí le rízekaní néwneteweyí yekemda dengyan dabuwewe, katék ke peresendní perwerde hizríyekaní encúmení sertaserí, geyishtbúne lutke. em babete le késhmekéshekaní lemerr gringí rékixrawbúní abúríy krékaran, le kongrey cwaremda le bazíl 1869, be rúní derkewt. le raportékda lemerr em pirse, ke Eugene Hinis lepésh kongrewe be néwí fídrasyoní belcíka amade kirdbú, bo yekemín car rwangeyekey tewaw taze lemerr em babete xraye rú, ke lékcúnékí ashkray letek endéshekaní robért oén ú bzaví krékarí dehey 1830 íngland hebú.

Continue reading regekaní enarko- sendíkalízm

?aya enarkístekan djhayetí xebatí rizgarí neteweyí deken

ú. le ínglízíyewe: zahír bahír

weku le (beshí D5)í shíkirdnewey enarkízimda sebaret be ímpiryalízm, runkrayewe, ke enarkístekan djhin be ímpiryalízm ú cengekaní ke bebé gerranewe berpa debin. lewesh zyatir her weku lew besheda tébíní kra, éme djhí hemú shéweyekí (nasíwnalízm)ín. enarkístekan her bew endazey ke dijh be (ímpiryalízm)n, dijh be (nasíwnalízm)íshn– cunke híc kamékyan komellgeyekí serbest desteber naken. le katékda ke éme dijh be ímpiryalízm ú destebeserdagirtní (Domination)í derekí ú pishtíwaní nanawendíyetí (decentralisation) dekeyn, emesh bew wataye níye, ke enarkístekan kwérane pishtíwaní bzutnewe rizgaríxwaze neteweyyekan deken. lem besheda hellwéstí enarkístekan le beramber ew bzútnewaneda ravedekeyn. Continue reading ?aya enarkístekan djhayetí xebatí rizgarí neteweyí deken

ڕه‌گەکانی ئه‌نارکۆ- سه‌ندیکالیزم

نووسینی: ڕودۆلف ڕۆکه‌ر

و. له‌ فارسییه‌وه‌: هه‌ژێن

زۆرێك له‌ ئه‌نارکیسته‌کان، به‌تایبه‌ت له‌ وڵاتانی لاتین، به‌شێکی زۆری چالاکییان له‌ بزاڤی کرێکاریدا ئه‌نجام داوه‌، لەوێوە له‌ ساڵانی دواییدا بزاڤی ئه‌نارکۆسه‌ندیکالیستی له‌ دایك بوو. بنەما تیئۆرییەکانی ئه‌نارکۆسه‌ندیکالیزم له‌ فێرکارییەکانی سۆشیالیزمی ئازادیخوازانە یا ئەنارکیزمەوە سەرچاوە دەگرن، لە کاتێکدا شێوه‌ی ڕێکخراوه‌ییه‌که‌ی له‌ بزاڤی سه‌ندیکالیزمی شۆڕشگێرانه‌ی ساڵانی 1895 -1910 وه‌رگیراوە، به‌تایبه‌ت ئەوەی کە له‌ فه‌ره‌نسه‌، ئیتالیا و ئیسپانیا, زۆر گه‌شه‌ی کردبوو. به‌ شێوه‌یه‌کی گشتی، ئه‌ندێشه‌ و شێوازه‌کانی تازه‌ نەبوون. زۆربه‌یان پێشتر بە قوڵی لە ڕیزەکانی نێونه‌ته‌وه‌یی یه‌که‌مدا دەنگیان دابووەوە، کاتێك کە په‌ره‌سه‌ندنی پەروەردە هزرییه‌کانی ئەنجوومەنی سەرتاسەری، گەیشتبوونە لوتکە. ئه‌م بابەتە له‌ کێشمه‌کێشه‌کانی له‌مه‌ڕ گرنگی ڕێکخراوبوونی ئابووریی کرێکاران، لە کۆنگره‌ی چواره‌مدا له‌ بازیل 1869، بە ڕوونی ده‌رکه‌وت. له‌ ڕاپۆرتێکدا لەمەڕ ئەم پرسە، که‌ Eugene Hins لەپێش کۆنگرەوە بە نێوی فیدراسیۆنی به‌لجیکا ئاماده‌ کردبوو، بۆ یه‌که‌مین جار ڕوانگه‌یه‌که‌ی ته‌واو تازه‌ له‌مه‌ڕ ئه‌م بابه‌ته‌ خرایه‌ ڕوو، که‌ لێکچوونێکی ئاشکرای له‌ته‌ك ئه‌ندێشه‌کانی ڕۆبێرت ئۆئێن و بزاڤی کرێکاری ده‌هه‌ی 1830 ئینگلاند هه‌بوو.

به‌مه‌به‌ستی به‌ده‌ستهێنانێکی له‌مه‌، پێویسته‌ ئه‌وه‌مان له‌بیر بێت، که‌ ئه‌و کات، فێرگه‌ جیاوازه‌کانی سۆشیالیزمی ده‌وله‌تی، سه‌رنجیان نه‌ده‌دا یا له‌ باشترین باردا که‌مترین سه‌رنجیان ده‌دایه‌ یه‌کێتییه‌ کرێکارییه‌کان. بلانکییه‌کانی (Blanquists) فه‌ره‌نسه‌، که‌ ئامانجی ده‌ستبه‌جێیان سه‌رکوتگه‌رێتی سۆشیالیستی بوو، ئه‌و ڕێکخراوانه‌یان ته‌نیا به‌ ڕیفۆرمیست له‌به‌رچاو ده‌گرت. فێردینان لاسال (Ferdinand Lassalle) و پاشڕه‌وانی گشت هه‌وڵێکی خۆیان خستبووه‌ پیناو وابه‌سته‌کردنی کرێکاران به‌ پارتێکی رامیارییه‌وه‌ و نه‌یارانی قینله‌دڵی هه‌ر جۆره‌ یه‌کێتییه‌کی کرێکاری بوون، که‌ پێیان وابوو ڕێگرن له‌به‌رده‌م گه‌شه‌ی ڕامیاریی چینی کرێکار. مارکس و پاشڕه‌وانی ئه‌و کاتی، دانیان به‌ یه‌کێتییه‌کاندا ده‌نا، پێویستی یه‌کێتییه‌ کرێکارییه‌کانیان بۆ به‌ده‌ستهێنانی کۆمه‌ڵێك پێشکه‌وتن له‌ سیسته‌می سه‌رمایه‌داریدا پێ باش بوو، به‌ڵام له‌و باوه‌ڕه‌دا بوون، که‌ پاش له‌نێوچوونی سه‌رمایه‌داری، ئه‌وا ئیتر کۆتایی به‌ ڕۆڵیان دێت و هه‌ر له‌ته‌ك گه‌یشتن به‌ سۆشیالیزم ڕێنوێنی ته‌نیا له‌لایه‌ن دیکتاتۆری پرۆلیتاریا ئه‌نجام ده‌درێت.

له‌ بازیل بۆ یه‌که‌مین جار ئه‌م بیرۆکه‌یه‌ که‌وته‌ به‌ر لێکۆڵینه‌وه‌ و هه‌ڵسه‌نگاندنی تێروته‌سه‌ل. بۆچوونگه‌لێك له‌ ڕاپۆرته‌که‌ی به‌لجیکادا که‌ له‌لایه‌ن هینز(Hins) خرانه‌ ڕوو، نوێنه‌رانی ئیسپانیا و جورای سویسرا و گه‌وره‌ترین باڵی به‌شی فه‌ره‌نسی تێیدا به‌شدارییان کرد. پشتیان به‌م بنه‌مایه‌ به‌ستبوو، که‌ یه‌کێتییه‌ هه‌نووکه‌ییه‌ کرێکارییه‌کان، ته‌نیا پێداویستی کۆمه‌ڵگه‌ی هه‌نووکه‌یی نین، به‌ڵکو واوه‌تر له‌ هه‌سته‌بوونی ئابووریی سۆسیالیستی له‌به‌رچاو بگیردرێن و به‌م پێیه‌، ئه‌رکی نێونه‌ته‌وه‌یی بوو، که‌ کرێکاران به‌م ئه‌رکه‌ ڕۆشنبیر بکات. له‌به‌ر ئه‌وه‌ کۆنگره‌ ئه‌م بڕیارنامه‌یه‌ی په‌سه‌ند کرد:

کۆنگره‌ راده‌گه‌یێنێت، که‌ پێویسته‌ هه‌موو کرێکاران بۆ پێکهێنانی یه‌کێتییه‌کان بۆ به‌رگری له‌ پیشه‌ جۆراوجۆره‌کاندا تێبکۆشن. له‌ته‌ك پێکهێنانی هه‌ر یه‌کێتییه‌ك، یه‌کێتییه‌کانی تر که‌ له‌و پیشه‌دا چالاکی ده‌که‌ن، ده‌بێت ئاگادار بکرێن، تاوه‌کو زه‌مینه‌ی یه‌کێتی سه‌رتاسه‌ری هه‌ر پیشه‌یه‌ك له‌باره‌، ده‌ستپێبکرێت. ئه‌رکی ئه‌م یه‌کگرتنه‌ کۆکردنه‌وه‌ی هه‌موو داخوازییه‌ په‌یوه‌سته‌کانه‌ به‌ پیشه‌که‌ی، پاگه‌نده‌ له‌مه‌ڕ پێوه‌رگه‌لێك که‌ ده‌بێت به‌ شێوه‌یه‌کی گشتی جێبه‌جێ بکرێن و هه‌ڵسه‌نگاندنی باشیی جیبه‌جێکردنه‌که‌یان، به‌و ڕاده‌یه‌ی که‌ له‌ توانادا هه‌یه‌، سیسته‌می کرێیی هه‌نووکه‌یی به‌ فیدراسیۆنی به‌رهه‌مهێنه‌رانی ئازاد جێی بگیردرێته‌وه‌. کۆنگره‌ داواکاری ئاراسته‌ی ئه‌نجومه‌نی گشتی ده‌کات، تاکو سه‌رنج له‌ هاوپه‌یمانی یه‌کێتییه‌ کرێکارییه‌کان له‌ هه‌موو وڵاتان بدات.”

هینز له‌ به‌ڵگه‌نامه‌کانیدا له‌مه‌ڕ بڕیارنامه‌ی پێشنیارکراوی کۆمیته‌ ڕوونیکرده‌وه‌ له‌ ڕێگه‌ی ئه‌م نموونه‌ دوولایه‌نه‌ له‌ ڕێکخراوی یه‌کێتییه‌ خۆجێییه‌کانی کرێکاران و یه‌کێتی گشتی هه‌ر پیشه‌یه‌ك له‌ لایه‌ك و به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی ڕامیاریی ئه‌نجومه‌نه (شورا) کرێکارییه‌کان له‌ لایه‌کی تره‌وه‌، نوێنه‌رایه‌تی گشتی کرێکاران، له‌سه‌ر ئاستی هه‌رێمی، سه‌رتاسه‌ری و نێونه‌ته‌وه‌یی ده‌خرێته‌ ڕوو. ئه‌نجومه‌نی یه‌کێتییه‌کان و ڕێکخراوه‌ پیشۊسازییه‌کان، جێیی میرایه‌تی هه‌نووکه‌یی ده‌گرێته‌وه‌ و به‌م جۆره‌ نوێنه‌رایه‌تی کرێکاران به‌ یه‌کجار بۆ هه‌میشه‌، به‌بێ میرییه‌کانی پێشووتر ، ئه‌نجام ده‌دات.”

ئه‌م بیرۆکه‌ نوێیه‌ له‌ داننان به‌وه‌دا سه‌ر هه‌ڵده‌دات، که‌ هه‌ر شێوه‌یه‌کی ئابووریی تازه‌ی کۆمه‌ڵگه‌، شێوه‌یه‌کی ڕامیاریی تازه‌ له‌ ئۆرگانیزمی کۆمه‌ڵایه‌تی له‌ته‌ك خۆیدا ده‌هێنیت و ته‌نیا به‌ ده‌ربڕینێکی کرده‌یی ده‌توانرێت به‌دیبهێنرێت. په‌یڕه‌وانی ئه‌م ئه‌ندێشه‌یه‌، ده‌وڵه‌ته‌ نه‌ته‌وه‌ییه‌کانی هه‌نووکه‌، ته‌نیا به‌ هۆکاری ڕامیاریی و پارێزه‌ری چینه‌ به‌هره‌کێشه‌کان ده‌بینن و له‌به‌ر ئه‌وه‌ هه‌وڵی ده‌ستبه‌سه‌رداگرتنی ده‌سه‌لاتی ڕامیاریی ناده‌ن، به‌ڵکو بۆ له‌ناوبردنی هه‌موو سیستمێکی ده‌سه‌ڵاتی له‌ کۆمه‌ڵگه‌دا، تێده‌کۆشن، که‌ مه‌رجی داخوازی سه‌ره‌کی هه‌ر جۆره‌ سه‌رکه‌وت و به‌هره‌کێشییه‌كی تێدا به‌دی ده‌که‌ن. ئه‌وان له‌وه‌ گه‌یشتوون، که‌ شانبه‌شانی پاوانگه‌ری دارایی، پاوانگه‌ری ده‌سه‌ڵاتیش ده‌بێت له‌ناو ببرێت. له‌ داننان به‌وه‌دا، که‌ سه‌رده‌می سه‌روه‌ری مرۆڤ به‌سه‌ر مرۆڤدا به‌سه‌ر چووه‌، هه‌وڵی ناسینی چۆنییه‌تی به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی کاروباره‌کانیان داوه‌. یا به‌و جۆره‌ی که‌ باکونین، یه‌کێك له‌ پێشه‌نگانی ئه‌نارکۆسه‌ندیکالیزمی هاچه‌رخ وتویه‌تی:

له‌وێوه‌ که‌ ئامانجی ڕێکخراوه‌یی نێونه‌ته‌وه‌یی، به‌رپاکردنی میرییه‌ تازه‌کان یا سه‌رکوتگه‌ره‌کان نییه‌، به‌ڵکو له‌ناوبردنی رادیکاڵانه‌ی هه‌ر جۆره‌ ده‌سه‌ڵاتێکی دابڕاوه‌، که‌واته‌ ده‌بێت ڕێکخراوێکی ته‌واو جیاواز له‌ ڕێکخراوی ده‌وڵه‌تیی هه‌بێت. به‌ هه‌ر ڕاده‌یه‌ك که‌ دووه‌م سه‌رکوتگه‌ر، ناسروشتی، توندوتیژ، نامۆ و دژه‌ به‌ گه‌شه‌ی سروشتی به‌رژه‌وه‌ندی و غریزه‌ی خه‌ڵكه‌، ده‌بێت ڕێکخراوی نێونه‌ته‌وه‌یی به‌ هه‌مان ڕاده‌ ئازاد، سروشتی و له‌ هه‌موو ڕوویه‌که‌وه‌ له‌ته‌ك خواسته‌کان و ئاماده‌ییه‌کانی خه‌ڵك گونجاو بێت. ئه‌ی ڕێکخراوی سروشتیی جه‌ماوه‌ر چییه‌؟ ڕێکخراوێكه‌ له‌سه‌ر بنه‌مای پیشه‌ جۆراوجۆره‌کانی ژیانی کرده‌یی ڕۆژانه‌، کاری جۆراوجۆر، ڕێکخراوبوون به‌پێی پیشه‌کان و یه‌کێتییه‌ پیشه‌یه‌کان. کاتێك که‌ هه‌موو پیشه‌سازییه‌کان، هه‌موو به‌شه‌ کشتوکاڵییه‌کان، له‌ نێونه‌ته‌وه‌ییدا نوێنه‌ریان هه‌بێت، ڕێکخراوه‌کانی، ڕێکخستنی جه‌ماوه‌ری خه‌ڵکی زه‌حمه‌تکێش، هاتووه‌ته‌دی.

له‌ بۆنه‌یه‌کی تردا: “هه‌موو ئه‌م لێکۆڵینه‌وه‌ کرده‌یی و گرنگانه‌ی بواری زانستی کۆمه‌ڵایه‌تی، که‌ له‌لایه‌ن خودی کرێکارانه‌وه‌ له‌ به‌شی پیشه‌کانیاندا و له‌ تاقیگه‌ تایبه‌ته‌کانیانی کاردا ئه‌نجامیان ده‌ده‌ن، به‌ ته‌بایی و ڕێکه‌وتن و دروست بیرکردنه‌وه‌ و شیاوی سه‌لماندنی تیئۆری و کرده‌ییان ده‌گه‌یێنێت، که‌ ئازادی کۆتایی و ته‌واوی کرێکاران به‌مه‌رجێك مه‌یسه‌ر ده‌بێت: ئه‌وه‌ی که‌ سه‌رمایه‌ی پێویست بۆ کار، له‌وانه‌ که‌ره‌سته‌ی خاو و هه‌موو ئامرزاه‌کانی به‌رهه‌مهێنان، له‌وانه‌ش زه‌مینه‌کان، له‌ لایه‌ن گشت کرێکارانه‌وه‌ دابین بکرێن، نه‌ك له‌ لایه‌ن که‌سانی دەرەوەی کرێکارانەوەڕێکخراوەکانی بەشە پیشه‌ییه‌کان، فیدراسیۆنه‌کانیان لە نێونه‌ته‌وه‌ییدا و پێکهێنانی ژووره‌ کرێکارییه‌کان، دانشگه‌یه‌کی گه‌وره‌ بۆ کرێکارانی نێونەتەوەیی پێك ده‌هێنن، که‌ تیئۆری و کردار ئامێته‌ بکه‌ن، ئه‌وان ده‌توانن و پێویسته‌ زانستی ئابووری بخوێنن، پێویسته‌ له‌ نێوان خۆیاندا بنه‌ماکانی نه‌زمی نوێی کۆمه‌ڵایه‌تی، که‌ بڕیاره‌ جێگره‌وه‌ی دونیای بۆرژوازی بێت، شرۆڤه‌ بکه‌ن. ئه‌وان نه‌ك ته‌نیا ئه‌ندێشه‌کان، به‌ڵکو که‌تواره‌کانی سبه‌ینێش، هه‌ر ئه‌وڕۆکه‌ چێ ده‌که‌ن…. “

پاش تیاچوونی نێونه‌ته‌وه‌یی و سه‌رهه‌ڵدانی جه‌نگه‌کانی فه‌ره‌نسه‌ ئاڵمان، که‌ بوونه‌ هۆی گواستنه‌وه‌ی ناوه‌ندی سه‌رنجی بزاڤی سۆشیالیستی کرێکاری بۆ ئاڵمان، که‌ کرێکارانی نه‌ بیرکردنه‌وه‌ی شۆڕشگێرانه‌یان هه‌بوو و نه‌ وه‌ك سۆشیالیسته‌کانی وڵاتانی خۆراوایی به‌ ئه‌زموون بوون، له‌ راستیدا ئه‌و بیرکردنه‌وانه‌ له‌بیر کران. پاش تێكشکانی کۆمونه‌ی پاریس و ڕاپه‌ڕینی شۆڕشگێڕانه‌ی ئیسپانیا و ئیتالیا، بزاڤه‌کانی ئه‌و وڵاتانه‌ چه‌ندین ساڵ ناچار به‌ چالاکی ژێرزه‌مینی بوون. ته‌نیا به‌ ده‌ستپێکردنی سه‌ندیکالیزمی شۆرشگێرانه‌ له‌ فه‌ره‌نسه‌ بوو، که‌ ئه‌ندێشه‌کانی نێونه‌ته‌وه‌ییی یه‌که‌م له‌ فه‌رامۆشی ده‌ربازبوون و جارێکی تر له‌ به‌شگه‌لێکی گه‌وره‌ی بزاڤی کرێکاریدا، سوودیان لێ وه‌رگیرا.

سه‌رچاوه‌: http://www.khushe.ir ، بەداخەوە ئەم پێگە ئینتەرنێتییە داخراوە.

ئایا ئەنارکیستەکان دژایەتی خەباتی ڕزگاری نەتەوەیی دەکەن؟

و. لە ئینگلیزییەوە: زاهیر باهیر

وه‌كو له‌ (به‌شی D5)ی شیكردنه‌وه‌ی ئه‌ناركیزمدا سه‌باره‌ت به‌ ئیمپریالیزم، ڕونكرایه‌وه‌، كه‌ ئه‌ناركیسته‌كان دژن به‌ ئیمپریالیزم و جه‌نگه‌كانی كه‌ به‌بێ گەڕانەوە به‌رپا ده‌بن. له‌وه‌ش زیاتر هه‌ر وه‌كو له‌و‌ به‌شه‌دا تێبینی كرا، ئێمه‌ دژی هه‌موو شێوەیەكی (ناسیونالیزم)ین. ئه‌ناركیسته‌كان هه‌ر به‌و ئه‌ندازه‌ی كه‌ دژ به‌ (ئیمپریالیزم)ن، دژ به‌ (ناسیونالیزم)یشن چونكه‌ هیچ كامێكیان كۆمه‌ڵگه‌یه‌كی سه‌ربه‌ست ده‌سته‌به‌ر ناکه‌ن. له‌ كاتێكدا كه‌ ئێمه‌ دژ به‌ ئیمپریالیزم و دەستەبەسەرداگرتنی (Domination)ی دەرەکی و پشتیوانی ناناوه‌ندییه‌تی (decentralisation) دەکەین، ئه‌مه‌ش بەو واتایە نییە، كه‌ ئه‌ناركیسته‌كان كوێرانه‌ پشتیوانی بزوتنه‌وه‌ ڕزگاریخوازە نه‌ته‌وه‌ییەکان ده‌كه‌ن. له‌م به‌شه‌دا هه‌ڵوێستی ئه‌ناركیسته‌كان له‌ به‌رامبه‌ر ئه‌و بزووتنه‌وانه‌دا ڕاڤه‌ده‌كه‌ین.

Continue reading ئایا ئەنارکیستەکان دژایەتی خەباتی ڕزگاری نەتەوەیی دەکەن؟

D.6 ئایا ئه‌نارکیسته‌کان دژی ناسێۆنالیزمن؟

و. له‌ فه‌ره‌نسییه‌وه‌: سه‌لام عارف

به‌ڵێ، هه‌ردوو ئه‌نارکیستی به‌ریتانیایی ستیوارت کریستی Stuart Christei و ئه‌لبێرت مێلتزه‌ر Albert Meltzer خستویانه‌ته‌ ڕوو و وتویانه‌ : “ناکرێت. له‌ هه‌مان کاتدا، ناسێۆنالیست بیت و ئه‌نارکیستیش بیت، چونکه‌ نه‌ته‌وه‌په‌رستی پێویستی بوونی ده‌وڵه‌تێك ده‌سه‌پێنێت.”[The Floodgates of Anarchy .P.59fn] Continue reading D.6 ئایا ئه‌نارکیسته‌کان دژی ناسێۆنالیزمن؟

D.2.2 پانتایی پرۆپاگه‌نده‌ له‌ دنیای به‌رژه‌وه‌ندییه‌کاندا چه‌نده‌ ؟

و. لە فەرەنسییەوە: سەلام عارف

بۆ ڕه‌زامه‌ندی کۆمپانییه‌کان، بۆ دابینکردنی ‌هێمنی بارودۆخه‌که‌، پاره‌یه‌کی زۆر خه‌رج ده‌که‌ن، بۆ ئه‌وه‌ی دەوڵەتە یەکگرتووەکانی ئەمەریکا بکه‌نه‌ نموونه‌یه‌ک و خۆیانی پێ پێوانه‌ بکه‌ن و به‌راورد بکه‌ن. ئه‌وان به‌ هه‌موو جۆرێك هه‌وڵ ده‌ده‌ن، خه‌ڵکی خاوه‌ندارێتی تایبه‌تی لاپه‌سه‌ند و پیرۆز بێت، که‌ ده‌وڵه‌ت پشتگیری ده‌کات. هه‌روا وای پیشان ده‌ده‌ن که‌ ئه‌و پشگیریکردنه‌ ده‌ستتێوه‌ردان و به‌رته‌سکردنه‌وه‌ی سه‌ربه‌خۆیی نییه‌ و بۆ ده‌ستخستنی به‌رته‌ری نییه‌، به‌ڵکو ته‌نها مه‌به‌ست کاری رێکخستنه‌ و هیچی تر. Continue reading D.2.2 پانتایی پرۆپاگه‌نده‌ له‌ دنیای به‌رژه‌وه‌ندییه‌کاندا چه‌نده‌ ؟